دکتر محمود بهزاد سال ۱۲۹۲ در رشت دیده به جهان گشود و در عصر روز پنجشنبه ۸ شهریور ۱۳۸۶ در سن ۹۴ سالگی درگذشت. تحصیلات دوره ابتدایی و متوسطه را در رشت گذراند و جزء اولین دیپلمه‌های گیلان بود. سپس به دانشسرای عالی راه یافت و در سال۱۳۱۴ در رشته علوم طبیعی و تربیتی فارغ التحصیل شد. پس از اتمام خدمت نظام وظیفه رهسپار کرمانشاه شد و به مدت ۵ سال در آن استان ماند و سپس به رشت مراجعت کرد. به دلیل آشنایی کامل با زبان فرانسوی و مطالعات مداوم، کتاب «داروین چه می گوید؟» را به سال ۱۳۲۲ تالیف و کتاب «راز وراثت» اثر ژان روستان را در سال ۱۳۲۳ ترجمه کرد. تحصیلات و فعالیت های علمی: در سال ۱۳۲۴ با توجه به علاقه زیادی که به زیست شیمی داشت، به موازات تدریس در دبیرستان البرز تهران در دانشکده داروسازی ثبت نام کرد و در سال ۱۳۲۸ با اخذ مدرک دکترای داروسازی، فعالیت خود را در تهیه کتاب های درسی و کمی درسی متمرکز ساخت. استاد به سه زبان فرانسه، انگلیسی و آلمانی آشنایی دارد. در سال ۱۳۳۹ با ترجمه کتاب «سرگذشت زمین» تالیف جورج گاموف وی برنده جایزه سلطنتی شد. ترجمه کتاب «روانشناسی فیزیولوژیک» که در سال ۱۳۴۸ انتشار یافت، موجب شد برای تدریس روانشناسی فیزیولوژیک به دانشگاه تهران دعوت شود. از آن پس در دانشگاه تهران، دانشسرای عالی و مدرسه عالی دختران به تدریس زیست شناسی و روانشناسی فیزیولوژیک پرداخت. وی از سال ۱۳۳۹ به مدت ۱۵ سال در دبیرستان رازی علوم طبیعی را به زبان فرانسوی تدریس کرد. در سال ۱۳۴۱ مامور تاسیس سازمان کتاب های درسی شد و مدت دو سال ریاست این سازمان را به عهده داشت. خدمات درخشان او در سازمان کتاب های درسی فراموش نشدنی است؛ با تلاش او همه کتاب های درسی ایران (از دوره ابتدایی تا پایان دوره متوسطه) تدوین و تالیف شد و با رسم الخط واحدی به چاپ رسید. در سال ۱۳۶۰ به زادگاه خود بازگشت و همکاری خود را با انجمن داروسازان گیلان آغاز کرد و با بیش از ۶۰ سال تدریس در زمینه‌های مختلف زیست شناسی، فیزیولوژی و ژنتیک به عنوان «پدر زیست شناسی نوین ایران» معروف شد. استاد دکتر بهزاد پرکارترین نویسنده و مترجم کتاب های علمی در ایران است. تعداد تالیف ها و ترجمه های او به ۹۸ جلد کتاب می‌رسد که ۶۳ کتاب را به تنهایی و ۳۵ کتاب دیگر را به یاری همکاران دانشمند خود تالیف و ترجمه کرده است. آثار او عموماً مورد استقبال و توجه دانش پژوهان، دانشجویان و دانش آموزان قرار گرفته و برخی از تالیف ها و ترجمه‌های وی همانند «داروینیسم و تکامل» اکنون به چاپ دهم رسیده است. علاوه بر آثاری که نام برده شد و نیز کتاب هایی که با همکاری دیگر استادان منتشر ساخته، صدها مقاله در زمینه‌های مختلف از وی به چاپ رسیده است. تا روزهای پایانی عمر نیز با همکاری انجمن داروسازان، مجله «حکمت» حاوی آخرین اطلاعات پزشکی و داروسازی را در رشت منتشر می‌کرد. دکتر بهزاد هشتم شهریور 1386 در رشت درگذشت.
مرگ: دکتر بهزاد، ساعت ۴:۳۰ عصر ۸ شهریور ۱۳۸۶ به دنبال یک بیماری چندماهه که حتی در روزهای آخر نیز او را از پا نیانداخت، در منزل شخصی خود در رشت درگذشت. تالیفات: • بیولوژی برای همه • آیا به راستی انسان زاده میمون است؟ (چاپ ۴) • بدن من (چاپ ۲) • علوم سال سوم دبستان های کشور • علوم سال چهارم دبستان های کشور • نکاتی چند درباره ژنتیک (چاپ ۲) • نکاتی چند درباره فیزیولوژی عمومی • نکاتی چند درباره فیزیولوژی اعصاب و غدد داخلی (چاپ ۲) • نکاتی چند درباره زیست شناسی (چاپ ۲) • نکاتی چند درباره روانشناسی فیزیولوژیک • داروینیسم و تکامل (چاپ ۹) • گیاه شناسی برای سال ششم طبیعی • علم (چاپ ۴) • روانشناسی حیوانی • تئوری تکامل و روانشناسی (چاپ ۲) • مغز آدمی از دیدگاه روانشناسی، جانورشناسی (در ۱۶ جلد) • قانون جنگل • ابعاد انسانی نوع آدمی • بیوتکنولوژی تالیفات با همکاری دیگران: • علوم سال اول راهنمایی • علوم سال دوم راهنمایی • علوم سال سوم راهنمایی دوره کامل علوم طبیعی برای دبیرستان ها (۱۱ جلد) ترجمه: • راز وراثت (چاپ ۲) • قرن داروین (چاپ ۲) • اسرار مغز آدمی (چاپ ۲) • تن آدم (چاپ ۲) • علم وراثت • رمز تکوین • اسرار بدن زندگی ما به چه موادی بسته است • حیات و انرژی • بیوگرافی پیش از تولد (چاپ ۲) • فقط یک تریلیون • روانشناسی فیزیولوژیک (چاپ ۲) • جهان از چه ساخته شده است • سرگذشت زمین (چاپ ۴) • جهان چگونه آغاز شد • شناخت حیات • زندگی گیاهی – سرچشمه زندگی (چاپ ۲) • سرگذشت زیست شناسی • زیست شناسی BSCS محدودیت های رشد (چاپ ۲) • زمین در خطر (چاپ ۳) • تکامل (سری طلایی) • گیاه شناسی (سری طلایی) • کانی های جهان (سری طلایی) • وراثت و طبیعت آدمی • پاولف • آیا به راستی مردان برتر از زنان اند؟ • جهان در سراشیبی سقوط • دانشنامه عمومی (جهان جانداران) • شور هستی زندگی نامه داروین • راز تندرستی • آلرژی (زیر چاپ) • آسم (زیر چاپ) • درس نامه پزشکی پیشگیری و پزشکی اجتماعی ویرایش ۱۴ (ترجمه و ویرایش) • زمینه روانشناسی هیلگارد(ویرایش ۱۴)-آخرین کار ترجمه دکتر بهزاد که در اردیبهشت ۱۳۸۶ چاپ شد.
برندگان جایزه نوبل در زیست شناسی و پزشکی:
سال | نام زیست شناسی | ملیت | عنوان پژوهش | |
1901 | امیل آدولف فون بهرینگ | - | کشف واکسن دیفتری | |
| رونالدراس | - | کارهای تحقیقاتی در زمینه بیماری مالاریا | |
| نیلز رایبرگ فینسن | - | برای درمان بیماری لوپوس ولگاریس با تمرکز اشعه | |
1904 | ایوان پترویچ پاولوف | - | برای کارهای اساسی او در فیزیولوژی هضم و بازتاب شرطی | |
1905 | روبرت کخ | - | کشف میکروب بیماری سیاه زخم و بیماری سل | |
1906 | کامیلوگلژی | - | کار بر روی سیستم اعصاب | |
1907 | چارلز لوئی آلفونس لاواران | - | کشفیات درباره ایجاد بیماری به وسیله پروتوزوئرها ، انگل مالاریا و تریپانوزوم عامل بیماری خواب در حیوان و انسان | |
1908 | ایلیا ایلیچ مچنیکف | - | ایمنی سلولی و تئوری فاگوسیتوز | |
| امیل تئودورکوچر | - | برای تحقیقات او در فیزیولوژی ، پاتولوژی و جراحی غده تیروئید | |
1910 | کارل مارتین کوسل | - | شناسایی ساختار سلولی و همچنین شناساندن ساختمان نوکلئو پروتئین | |
1911 | آلوار گوستراند | - | برای مطالعه درباره دوربینی چشم | |
1912 | آلکسیس کارل | - | برای تحقیقات درباره ساختار رگها و پیوند رگهای خونی | |
1913 | چارلز روبرت ریشت | - | کارهای تحقیق او درباره اثرات شوک آنافیلاکسی و مطالعه درباره پرحساسیتی که بوسیله عوامل خارجی در بدن ایجاد می‌شود | |
1914 | روبرت بارانی | - | فیزیولوژی و پاتولوژی قلب | |
1919 | جرلس بورده | - | کشفیات درباره ایمنی بدن ، شناساندن سرم ایمنی و استفاده از سرمها در تشخیص بیماریهای مختلف ، کشف عامل سیاه سرفه و همچنین تحقیقات او در زمینه انعقاد خون و باکتریوفاژها | |
1920 | آگوست کروو | - | ||
1922 | آرچیبالد و یویان هیل | - | کشفیات او درباره ارتباط ایجاد حرارت در عضلات | |
1923 | جان جیمز ماک لود | - | کشف انسولین | |
1924 | ویلم انیتهوون | - | کشف او درباره مکانیزم الکتروکاردیوگرام | |
1926 | آندرآس فیبیگر | - | کشف او درباره اسپیروپترا و کارسینوما | |
1927 | ژولیوس واگنر جورگ | - | کشف او درباره تلقیح میکروب مالاریا در درمان جنون فلج کننده | |
1928 | چارلز ژول هانری نیکول | - | تحقیقات او درباره تیفوس | |
1929 | سرفردریک گولاند هوپکینز | - | کشف او درباره ویتامینهای تقویت کننده رشد | |
1930 | کارل لانداشتینر | - | کشف گروههای خونی انسانی و همچنین کارهای تحقیقاتی او در زمینه‌های باکتریولوژی ، ایمونولوژی و پاتولوژی | |
1931 | اوتو واربورگ | - | کشف او درباره طبیعت و واکنشهای تنفس سلولی و همچنین مطالعات او درباره فتوسنتز و متابولیسم و تحقیقات او درباره پیشگیری از سرطان | |
1932 | بارون ادگار داگلاس آدریان | - | کشفیات آنها درباره عمل نورونها | |
| توماس هانت مورگان | - | کشف اعمال کرموزوم در انتقال وراثت و فعالیتهای او با مگس سرکه | |
1934 | جرج ریچارد مینوت | - | ||
1935 | هانس اسپمان | - | کشف او در گسترش جنینی | |
| سرهانری هالت ویل | - | کشفیات آنها درباره تبادلات شیمیایی در عصب | |
| آلبرت زنت جیورجی ون ناگی راپولت | - | برای کشف او درباره اثرات بیولوژیک ویتامین C | |
1938 | کورنیل جین فرانسواهایمن | - | کشف او درباره نقش سینوس و آئورت در تنظیم تنفس | |
1939 | گرهاردوماک | - | کشف او درباره اثر ضد باکتری پرونتوزیل | |
1943 | ادوارد آدلبرت دویزی | - | کشف او درباره ساختار شیمیایی ویتامینK | |
1944 | ژوزف اولانگر | - | تحقیقات او درباره فیبرهای عصبی | |
1945 | سرالکساندر فلمینگ | - | کشف پنی‌سیلین و اثرات درمانی آن در بیماریهای عفونی | |
1946 | ژوزف هرمان مولر | - | کشف اثرات جهش ژنی از طریق کاربرد اشعه ایکس | |
1947 | برنارد و آلبرتوهوسیtd> | - | کشف اثرات هورمونهای هیپوفیزی در متابولیسم قندها | |
1948 | پل هرمان مولر | - | کشف اثرات د.د.ت بر ضد حشرات | |
1949 | آنتونیومونیز | - | کشف او درباره اثرات لوکوتومی در درمان پیسکوز | |
1950 | فیلیپ هنچ | - | کشف آنها درباره هورمونهای غدد فوق کلیوی | |
1951 | ماکس تیلر | - | کشف او درباره تب زرد و نحوه مبارزه با آن | |
| سلمان آبراهام واکسمن | - | کشف استرپتومایسین و اثرات آن بر ضد میکروب سل | |
1953 | فریتزآلبرت یپمن | - | کشف کو آنزیم A و نقش آن در متابولیسم | |
1954 | جان فرانکلین اندرس | - | برای کشف آنها بر روی کشت ویروس پولیومیلت در بافتها | |
| آکسل تائورل | - | برای کشف آنزیمهای اکسیدکننده | |
| آندره کورناند | - | برای کشف برخی از تغییرات پاتولوژیک دستگاه گردش خون | |
| دانیل بووت | - | کشف او درباره ترکیبات سنتیک و اثرات آن بر روی اعضا و اسکلت بدن | |
1958 | جرج ولزبیدل | - | ثابت کردند که کلیه واکنشهای بیوشیمی در موجودات در مراحل مختلف با ژنها کنترل می‌شوند و هر ژن یکی از مراحل تغییرات موتاسیونی را تحت کنترل دارد. این واکنشها بوسیله آنزیمها کاتالیز می‌شوند و هر ژنی مسئول سنتز یکی از این آنزیمهاست | |
1959 | آرتور کورنبرگ | - | ||
1960 | سرفرانک ماک فارلین بورنت | - | برای کشف آنها درباره ایمنی اکتسابی | |
| جرج ون بکسی | - | برای کشف او درباره مکانیزم فیزیکی حلزون گوش | |
1962 | فرانسیس کریک | - | کشف ساختار اسید نوکلئیک | |
| سرجون کریوآکلز سرآلان لویدهوچکین | - | برای کشف آنها درباره مکانیسم یونی در داخل سلول | |
1965 | فرانسواژاکوب | - | کشف آنها درباره کنترل ژنتیکی آنزیم و سنتز ویروسها | |
1966 | فرانسیس پیتون روس | - | کشف ویروس سرطانها | |
1967 | راگنارگرانیت | - | کشفیات آنها درباره فیزیولوژی و شیمی چشم | |
1968 | روبرت هولی | - | برای کشف آنها در تفسیر (رمز گشایی ماده ژنتیکی(کدهای ژنتیکی)) و عمل آنها در سنتز پروتئینها | |
1969 | ماکس دلبروک | - | برای کشف آنها درباره مکانیسم و ساختار ژنتیکی ویروسها | |
1970 | اولف اسوانت ون اولر | - | برای کشف آنها درباره مکانیسم ذخیره کردن و آزاد سازی همورال اعصابی | |
1971 | ارل جویز | - | هورمونها | |
| رودنی روبرت پورتر | - | پژوهش در ساختار شیمیایی آنتی بادی | |
| کونرادلوزنز | - | برای کشف آنها درباره رفتار فردی و اجتماعی | |
1974 | جرج امیل پالاد | - | تحقیقات گسترده در زیست شناسی سلولی | |
| رناتو دو لبکو | - | کشف رابطه ویروسهای تومور با و عوامل ژنتیکی سلول | |
| باروخ بلومبرگ | - | برای کشف آنها درباره مکانیسم و انتشار بیماریهای عفونی | |
| روزالین ساسمن یالو | - | برای ابداع روش رادیو ایمنواسی برای هورمونهای پپتیدی | |
1978 | ورنرآربر | - | برای کشف آنها درباره آنزیمهای محدود کننده و کاربرد آن در ژنتیک | |
| آلان کورماک گادفری هونسفیلد | - | برای ابداع روشهای توموگرافی با کامپیوتر | |
| باروج بناسراف | - | برای کشف آنها درباره سطح سلولی در تنظیم واکنش ایمنولوژیک | |
| روجراسپری | - | برای کشف اعمال اختصاصی نیمکره‌های مغزیدستگاه بینایی | |
1982 | سون برگستروم نبگت ساموئلسون | - | برای کشف آنها درباره پروستاگلاندین و مواد فعال بیولوژیکی وابسته | |
| باباراماک کلینتاک | - | برای کشف او درباره عوامل متحرک ژنتیکی | |
| نیلز جرن جرج کهلر | - | برای تئوریهای مربوط به سیستم ایمنی و کشف منوکلونال آنتی بادی | |
1985 | مایکل براون ژوزف گلدستین | - | برای کشف آنها در مورد تنظیم متابولیسم کلسترول | |
| استانلی کوهن ریتالوی مونتالچینی | - | برای کشف آنها درباره عوامل رشد در بدن | |
| سوسوموتوناگاوا | - | برای کشف او درباره اصول ژنتیکی انواع آنتی بادیها | |
1988 | جیمز وایت بلاک گرترودالیون جرج هیچینگ | - | برای کشف آنها درباره اصول اساسی درمان با دارو | |
| میکل بیشاب هارولد وارموس | - | برای کشف آنها درباره مبنای سلولی ویروسهای سرطانزا | |
| ژوزف موری ادوارد توماس | -کانادا | برای کشف آنها درباره پیوند سلولی و اعضا در بیماریهای انسانی | |
1991 | اروین ناهر برت ساکمن | - | برای کشف آنها درباره کانالهای تبادلات یونی در غشای سلولها | |
1992 | ادموندفیشر ادوین کربس | - | برای کشف آنها درباره فسفوریلاسیون پروتئینها | |
1993 | ریچارد روبرت فیلیپ شارپ | - | برای کشف ژنهای ویران کننده | |
| آلفردگیلمان مارتین رودبل | - | برای کشف آنها درباره پروتئین G و نقش آن در تبادلات سلولی | |
| ادوارد لویس کریستین ولهارد | - | برای کشف آنها درباره نقش ژنها در کنترل اولیه جنینی | |
1996 | پیتر دوهرتی و رولف ناگل | - | برای کشف آنها درباره شناسایی سلولهای عفونی شده با ویروس به وسیله سیستم ایمنی | |
1997 | استانلی پروسینر | - | کشف پریون به عنوان عامل ایجاد عفونت در انسان | |